KIRGIZLAR

• Kırgızlar sırasıyla Hunlar,Göktürkler ve Uygurlar'ın hakimiyetinde yaşamışlardır.



• 840'da Uygur Devleti'ni yıkan Kırgızlar siyasi güç haline gelerek Uygurlar'ın topraklarını ele geçirmişlerdir.



• 13.yy'dan itibaren siyasi varlığını yitiren Kırgızlar uzun süre Rus hakimiyetinde kalmalarına rağmen 1990'larda Sovyet Rusya'nın dağılmasıyla birlikte bağımsız Kırgızistan Devleti'ni kurmuşlardır.

KARLUKLAR

• Karluklar Göktürler'in yıkılmasından sonra kurulan Uygur Devleti'nin içinde yer almışlardır.



• Karluklar Talas Savaşı'nda Müslüman Araplar'ın yanında yer alarak Çinliler'in yenilmesini sağlamışlardır.



• İslamiyeti kabul eden İlk Türk topluluğu olan Karluklar ilk Müslüman Türk devleti olan Karahanlılar Devleti'nin kurulmasında etkili oldular.



• 12.yy'da Karahıtayların ve Moğollar'ın hakimiyeti altına girdiler.

TÜRGEŞLER

• Batı Göktürk Devleti'nin yıkılması sonucunda kurulmuş ve bu bölgede yaşayan Türk boylarını hakimiyet altına almışlardır.


• Baga Tarkan dönemi en parlak dönemidir.Bu dönemde Çin'in Kuça Şehrini alan Türgeşler göçebe hayatı terk ederek şehir hayatına geçmişler ve Türklerde ilk parayı basmışlardır.


• Orta Asya'yı istila etmeye çalışan Emevi Arap ordularına karşı savaşıp onların ilerleyişini durdurdular.


• Türgeşlere Karluklar son verdiler.

SABARLAR

• Sabarlar Hun Devleti'nin yıkılmasından sonra Avarların baskısıyla Kafkasya üzerinden Doğu Avrupa'ya göç etmişlerdir.




• Sasanilerle anlaşarak Bizansla savaşmışlardır.Bu savaş sonucunda Orta Anadolu'ya kadar ilerlemişlerdir.




• Zamanla zayıflayan Sabarlar'ın Kafkasyadaki hakimiyetine Bizans tarafından son verilmiştir.




• Sibirya'ya yerleşen Sabarlar bu bölgeye adlarını vermişlerdir.

OĞUZLAR

• 2.Göktürk Devleti'nin hakimiyeti altında yaşayan Oğuzlar bu devletin yıkılmasından sonra yıkılan Uygurlar'ın hakimiyeti altına girmişlerdir.




• 10. ve 11. yylarda Hazarlar ve Karluklarla yaptıkları mücadeleyi kaybeden Oğuzlar Karadeniz'in kuzeyinden Avrupa'ya göç etmişler ve burada Uz adını almışlardır.




• Hristiyanlığı kabul eden Uzlar kısa süre içerinde milli benliklerini kaybetmişlerdir.Avrupa'ya göç etmeyen topluluklar ise zamanla İslamiyeti kabul etmişlerdir.




• Oğuzlar Büyük Selçuklu,Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Devleti'nin kurucuları olmuşlardır.

KIPÇAKLAR

• Uygurlar'ın hakimiyeti altında yaşayan Kıpçaklar Uygur Devleti'nin yıkılmasından sonra Karahitaylar'ın baskısı sonucunda Batı'ya göç ederek Doğu avrupa'ya yerleşmişlerdir.



• Rus Prenslikleriyle mücadele etmişlerdir.



• Moğol saldırılarıyla devletleri yıkılan Kıpçaklar'ın bir kısmı Moğol hakimiyeti altına girmiş ve Altın Orda Devleti'nin Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.



• Altın Orda Devleti'nin yıkılmasından sonra bu devletin toprakları üzerinde birçok hanlık kuran Kıpçaklar Ruslar'ın hakimiyeti altına girmişlerdir.

PEÇENEKLER

• Göktürk Devleti'ne bağlı topluluklardan biri olan Peçenekler Göktürk Devleti yıkılınca önce Batı Sibirya'ya göç ettiler.



• 9.yy ortalarında Don ve Dinyester Nehirleri arasındaki bölgeye ve Kırım'a gçö eden bu topluluk 10. yy'da devlet kurmuşlardır.



• Ruslar'ın Karadeniz'e inmelerini engellediler.



• Bizans ve Kumanlar'ın saldırıları sonucunda zayıflayıp zamanla milli benliklerini kaybetmişlerdir.

MACARLAR

• Macarlar Orta Asya'dan Orta Avrupa'ya göç ederek bugünkü Macaristan'a yerleşmişlerdir.




• Avrupa'yı Kırım'a bağlayan ticaret yolları üzerinde yaşayan Macarlar ekonomik yönden güçlü bir devlet olmuşlardır.




• 10.yy'da Hristiyanlık'ı kabul etmeleri sonucunda zamanla milli benliklerini kaybetmişlerdir.

HAZARLAR

• Göktürk Devleti'nin Batı ucunda yaşarken 630'da Göktürk hakimiyetinin yıkılması üzerine bağımsız hale geldiler.



• Emeviler ile Bizanslılar'la mücadele etmişlerdir.



• 10.yy başlarında zayıflayan Hazarlar 956'da Rus saldırıları sonucu yıkılmışlardır.



• Din konusunda oldukça hoşgörüşü olmuşlardır.Yöneticileri Museviliği kabul etmesine rağmen,halk arasında İslamiyet'e,Hristiyanlık'a ve Şamanizm'e inananlarda vardır.

BULGARLAR

• Bulgarlar 5.yy'da Avrupa Hun Devleti'ne,6.yy Avarlara bağlı olarak yaşadılar.Göktürkler'in Avarları mağlup etmesi üzerine 6.yy sonlarında bağımsız bir devlet kurdular.



• Devletin kurucusu Kubrat'ın ölümüyle Bulgar birliği parçalandı.



• Kuzeye çekilen devletler Volga(İTİL) Nehri boylarında İtil Bulgar Devleti'ni batıya gidenler ise Tuna Bulgar Devleti'ni kurdular.



• İtil Bulgarları resmi din olarak islamiyeti kabul etmişlerdir.



• Tuna Bulgarları ise 10.yy'da Hristiyanlığı kabul ederk Slav toplulukları arasında asimile olmuşlardır.

AVARLAR

• 4.yy'da Orta Asya'da kurdukları devlet 522'de Göktürkler tarafından yıkılan Avarlar,batıya göç etmişlerdir.



• Önce Kafkaslara yerleşen Avarlar,oradan Tuna boylarına göç etmişlerdir.Burada yeni bir devlet kurmuşlardır.



• Bizans üzerine iki sefer düzenleyerek Bizans'ı vergiye bağlamışlar.



• İstanbul'u kuşatan ilk Türk devletidir.


• Frank saldırılarıyla yıkılan Avarlar Hristiyanlığı kabul ederek milli benliklerini kaybetmişlerdir.